Zapraszamy wszystkich serdecznie na wernisaż Tadeusza Rolke pt. “Jutro będzię lepiej”, który odędzie się w Galerii Le Guern
przy ul. Widok 8 w Warszawie.
TADEUSZ ROLKE
JUTRO BĘDZIE LEPIEJ
23.02. – 27.04.2013
wernisaż: 22 lutego, g. 19 – 21
Jutro będzie lepiej przedstawia Polskę początku lat dziewięćdziesiątych, sfotografowaną przez Tadeusza Rolke. Okres ten był czasem przemian, w którym współistniały dwa porządki: funkcjonująca jeszcze stara kultura z czasów PRL, oraz przychodzące nowe życie, budzące entuzjazm i otwierające szanse. Jak każdy okres przejściowy, tak i ten zaowocował specyficznymi fenomenami. Narodowe porzekadło rzecze: Polak potrafi.
Wystawa jest propozycją, jedną z możliwych, napisania historii tego czasu choć bliskiego od dzisiaj, doświadczonego przez większość z nas, to jednak dokonanego. Polska transformacja ustrojowa, której twarzą są zmieniające się często rządy, szalejąca inflacja, papierowe prawo gospodarcze oraz wielkie i nieoczekiwane kariery od czinkciarza do biznesmena, pokazana tu zostaje przez pryzmat zmieniającej się kultury materialnej, ikonosfery miasta, symptomatycznych zjawisk przejściowych oraz nowych bohaterów kultury wizualnej. Handel na łóżkach polowych i z bagażnika samochodu, pojawiające się coraz śmielej reklamy w przestrzeni publicznej, ulice zapełniające się polonezami oraz wszelkiego rodzaju budki i przyczepy kempingowe tworzą charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny pejzaż miejski tamtych czasów. Wśród zdjęć, budujących obraz zaradności i rozwoju, odnajdziemy także gorzki komentarz polityczny i społeczny: rosnące dysproporcje majątkowe, odchodzące pomniki oraz wykluczone społecznie osoby starsze, których nowe, lepsze jutro już niekoniecznie obejmie.
Przedstawione na wystawie fotografie mają różny status. Ponad połowa z nich stanowi zdjęcia wykonane prywatnie, poza ramami zleceń. Uchwycone spontanicznie, przedstawiane zjawiska wydają się jeszcze żywe, jakby wczorajsze. Dopiero historyczny status tych obrazów, wykonanych w większości między 1990 a 1992 rokiem, uświadamia nam, że mamy do czynienia z czymś, czego już nie ma. Prezentowany zbiór zawiera także zdjęcia powstałe na zamówienie zlecenia magazynów niemieckich, żywo zainteresowanych sprawą polską. Cykl Kobiety Przełomu przypomina kobiety aktywne w polityce, działaczki, bizneswomen oraz gwiazdy show-biznesu. Inne, jak seria zdjęć Elżbiety Ficowskiej z 1990 roku, powstały bez intencji uchwycenia swojego czasu, zostały zaś włączone jako pozostające w pośrednim związku z wystawą. W tym wypadku, głównymi elementami mówiącymi są drugi plan oraz detal.
Większość zdjęć z archiwum Tadeusza Rolke z początku lat dziewięćdziesiątych zdradza zainteresowanie lokalnymi fenomenami i przemijającymi śladami poprzedniej epoki. Nie znajdziemy tu zdjęć wielobranżowych delikatesów, zagranicznych restauracji typu fast-food, sprzętu elektronicznego czy modnego wówczas designu, a więc głównych obiektów pożądania lat dziewięćdziesiątych. Taki obraz tłumaczy się biografią autora: fotografa-kosmopolity, który w czasach PRLu wielokrotnie podróżował do Europy Zachodniej, a w latach siedemdziesiątych mieszkał w Hamburgu. Ponad dwadzieścia lat później, kultura masowa i dostępność towarów w gospodarce wolnorynkowej nie były już dla niego zaskoczeniem.
Tadeusz Rolke polski fotograf, w którego zdjęciach zapisane jest ponad sześćdziesiąt lat historii. Jego wczesne zdjęcia przedstawiają obraz zburzonej i odbudowywanej Warszawy w nowej, powojennej rzeczywistości komunistycznej. W swojej karierze tworzył reportaże, zdjęcia mody; publikował między innymi w Stolicy, Ty i Ja, Przekroju w Polsce; w Stern, Art, Der Spiegel w Niemczech. W fotografii najważniejsza jest dla niego chwila, spontaniczność spojrzenia na zastaną sytuację oraz rejestrowanie rzeczywistości, w czym pozostaje bliski fotografii w wydaniu Henri Cartier-Bressona. Od lat dziewięćdziesiątych pracuje nad cyklem zdjęć związanym z ośrodkami Chasydzkimi w Polsce i na Ukrainie, wydanym jako Tu byliśmy. Ostatnie ślady zaginionej kultury. W 2012 roku został nakręcony film dokumentalny o Tadeuszu Rolke Dziennik z podróży w reżyserii Piotra Stasika. Obecnie, w Nowym Jorku na Brooklynie (Two Moon art house & cafe), można zobaczyć wystawę 2×15, wspólny projekt Tadeusza Rolke i młodego fotografa, Michała Gonickiego.
English version
TADEUSZ ROLKE
TOMORROW WILL BE BETTER
February 23 – April 24, 2013
Opening reception: February 22, 7-9pm
Tomorrow Will Be Better shows the early 1990s in Poland as captured by the legendary photographer Tadeusz Rolke (born 1929). The stormy period saw the coexistence of two orders: the still functioning culture of the ancien regime (socialist Peoples Poland) and the budding life of capitalism, arousing enthusiasm and promising new opportunities. Like every transition period, that one too produced its characteristic phenomena. As they say, necessity is the mother of invention.
The exhibition offers one of the possible ways of writing the history of the relatively recent, but now-bygone era. Polands post-1989 systemic transformation, with its political turmoil, rampant inflation, loopholes in economic law, and rapid, black-marketeer-to-millionaire careers, is shown here in the context of a rapidly changing material culture, a gradual transformation of the urban iconosphere, symptomatic ephemeral phenomena, and a new visual culture with its peculiar protagonists. Car-trunk and camp-bed street trading, proliferation of billboards and other forms of outdoor advertising, streets filled with domestic-manufactured automobiles such as the Polski Fiat or Polonez, and all kinds of vendor stalls, whether stationary or mobile all these comprise the characteristic, easily recognizable landscape of early-1990s Polish cities. But besides images of resourcefulness and growing prosperity, we also find examples of bitter political and social commentary: widening income disparities, monuments being torn down, the social exclusion of elderly people who wont necessarily live to see the new, better tomorrow.
The status of these images varies. More than a half are private, non-commissioned photographs. Their spontaneity means that the phenomena represented in them seem as vivid as if it were yesterday, and it is only the historical status of these photographs, most of which were taken between 1990 and 1992, that makes us realize we are dealing here with a world that is no more. The featured selection includes also commissioned photographs, mainly for various German illustrated magazines, which were keenly interested in things Polish. The Women of the Transformation series presents women politicians, activists, entrepreneurs, and pop-culture stars. Other series, such as the 1990 series of portraits of the Holocaust survivor, Elżbieta Ficowska, were not necessarily meant originally as a testimony of their historical time, but have been included in the exhibition as indirectly related to its theme. In their case, the speaking elements are the background and the various details.
The majority of Tadeusz Rolkes photographs from the early 1990s reflect a preoccupation with local phenomena and the rapidly vanishing vestiges of the former era. We will not find here images of newly opened supermarkets, fast food restaurants, consumer electronics or designer products Poles favourite objects of desire at the beginning of the last decade of the 20th century. This is explained by the authors biography: a cosmopolitan photographer, who during the Peoples Poland era travelled frequently to Western Europe and in the 1970s worked from Hamburg. Twenty years later, the free-market (over)abundance of goods and mass culture, so shocking for many Poles, was nothing new for the worldly-wise Rolke.
Tadeusz Rolke is a Polish photographer whose work spans sixty years of Polish history. His early photographs show the ruined, and then rebuilt Warsaw in the new postwar, communist reality. Rolke has been a photojournalist, a fashion photographer, publishing in Polish magazines such as Stolica, Ty i Ja, or Przekrój, and German ones such as Stern, Art, or Der Spiegel. What matters to him in photography is the moment, the spontaneity of the gaze, and the documentation of reality, in which he has remained close to the notion of photography as exemplified by Henri Cartier-Bresson. Since the 1990s Rolke has been working on a series portraying Hasidic centres in Poland and Ukraine, published as Tu byliśmy. Ostatnie ślady zaginionej kultury [We were here. The last traces of a lost culture]. In 2012, Piotr Stasik made a documentary film about Tadeusz Rolke, Dziennik z podróży [Travelogue]. 2×15, a joint exhibition by Tadeusz Rolke and a young photographer, Michał Gonicki, is currently on display at the Two Moon Art House & Cafe in Brooklyn, New York.
